Jakie są akcje w spółce akcyjnej?

Podstawą majątku w spółce akcyjnej jest kapitał zakładowy – na nim opiera się byt przedsiębiorstwa. Jak wiesz, jego minimalna wysokość wynosi 100 000 zł. Uzyskiwany jest w drodze emisji i sprzedaży określonej liczby akcji. Warto, żebyś wiedział jakie są akcje w spółce akcyjnej.

Kapitał zakładowy dzieli się na akcje, o równej wartości nominalnej, które należą do poszczególnych akcjonariuszy. I dzisiaj chciałbym Tobie wyjaśnić czym są akcje i dlaczego są tak ważne.

Jeżeli chcesz zostać akcjonariuszem danej spółki, musisz włożyć jakiś wkład do spółki akcyjnej. Wkład może być pieniężny lub niepieniężny.  O tym co może być wkładem pisałem w artykule jak założyć spółkę akcyjną. Za wniesiony wkład, otrzymasz określoną liczbę akcji.

Co to jest wartość nominalna akcji?

Każda akcja ma określoną wartość nominalną i suma tych wartości równa się wysokości kapitału zakładowemu spółki akcyjnej. Wartość nominalna akcji nie może być niższa niż… 1 grosz.

Ok, ale co to jest ta wartość nominalna? Jest to cena akcji, która jest uwidoczniona na niej. Wcale nie musisz nabyć akcji za jej cenę nominalną. I raczej tego nie zrobisz, jeżeli nie jesteś założycielem danej spółki.

Jeżeli chcesz kupić akcje już istniejącej spółki, to nabędziesz je po cenie emisyjnej, która jest wyższa niż nominalna.

Ale przejdźmy do rodzajów akcji. O ich cenach porozmawiamy kiedy indziej.

Jakie są akcje w spółce akcyjnej?

W spółce akcyjnej możesz spotkać się z różnymi rodzajami akcji. Przedstawię te najważniejsze.

Można wyróżnić kilka rodzajów akcji:

• • imienne i akcje na okaziciela
  • zwykłe i akcje uprzywilejowane
  • nieme
  • materialne i akcje zdematerializowane.

O tym jakie akcje mogą być w spółce decyduje jej statut. W statucie znajdziesz też informacje o liczbie akcji imiennych i akcji na okaziciela.

Akcje materialne występują w formie dokumenty, a akcje zdematerializowane takiej postaci nie mają. Znajdziesz je na rachunkach papierów wartościowych, ponieważ tam są zapisane.

Zapamiętaj!

Od 1 lipca 2021 r. akcje będą tylko w formie zdematerializowanej. Nie będą już w formie dokumentu, więc jeżeli chcesz mieć jakąś papierową pamiątkę, to się spiesz 😉

Oczywiście, ta zmiana już jest zapowiada od dawna i miała wejść w życie 1 stycznia 2021 r., jednak znowu przesunięto termin.

Przejdźmy do pozostałych podziałów akcji.

Czym są akcje imienne?

Akcje imienne są wystawione na daną osobę lub podmiot – zawierają jej imię i nazwisko lub nazwę (akcja może należeć też do spółki).

Z akcjami imiennymi wiążą się akcje uprzywilejowane, ponieważ akcje uprzywilejowane muszą być akcjami imiennymi. Oczywiście, z małym wyjątkiem co do akcji niemych, które nie mogą być akcjami imiennymi.

Jednym z celów akcji imiennych jest związanie akcjonariuszy ze spółką. Myślę, że jest w tym trochę prawdy, ponieważ jeżeli posiadasz akcje imienne, to czujesz, że one są Twoje i zostały przygotowane specjalnie dla Ciebie. Akcje na okaziciela może mieć każdy.

Gdybyś chciał kupić akcje imienne, możesz to zrobić na podstawie umowy np. sprzedaży lub darowizny. Pamiętaj jednak o tym, żebyś został wpisany do księgi akcyjnej, ponieważ wobec spółki akcjonariuszem jest osoba wpisana do księgi akcyjnej.

Czym są akcje na okaziciela?

Akcje na okaziciela różnią się od akcji imiennych tym, że są bezimienne. Któż by pomyślał?

Takie akcje łatwiej zbyć, ponieważ nie ma żadnych ograniczeń co do tego (w przeciwieństwie do imiennych, których zbycie może być ograniczone). Nie musi być spisana żadna umowa. Wystarczy wydać akcje na okaziciela nowemu właścicielowi.

Obrót akcjami na okaziciela jest zdecydowanie łatwiejszy i szybszy, niż akcjami imiennymi. Jest to ich niewątpliwa zaleta.

Kiedy mamy do czynienia z akcjami uprzywilejowanymi?

Kto by nie chciał mieć uprzywilejowanych akcji w spółce akcyjnej? Pewnie Ty też byłbyś zainteresowany?

Jak sama nazwa mówi, akcje uprzywilejowane mają jakieś szczególne przywileje. I nie są to przywileje opisane w kodeksie spółek handlowych. Jeżeli zdecydujesz się kiedyś na emisję takich akcji, to pamiętaj, żeby szczegółowo opisać te przywileje.

Przywileje mogą dotyczyć:

• • prawa głosu – uprzywilejowanie w zakresie prawa głosu może oznaczać maksymalnie dwa głosy na jedną akcję. Oznacza to, że jeżeli posiadasz jedną uprzywilejowaną akcję w zakresie prawa głosu, a inny akcjonariusz ma zwykłą akcję, to masz jeden głos więcej.

Uwaga! Uprzywilejowanie w zakresie głosu nie może dotyczyć spółek publicznych (takich, które są na giełdzie).

• • uprzywilejowanie w zakresie prawa do dywidendy – jeżeli masz taką akcję, to znaczy, że Twoja dywidenda może przewyższać nie więcej niż o połowę dywidendę innego akcjonariusza nieposiadającego takiej akcji.

Uwaga! Jeżeli jednak masz akcję niemą, to takie ograniczenie Cię nie dotknie, ponieważ w przypadku akcji niemych dywidenda może być większa niż o połowę.

Czym są w takim razie akcje zwykłe?

Jak sama nazwa mówi, są to zwykłe akcje, które nie mają żadnych szczególnych praw. Jeżeli posiadasz zwykłe akcje w spółce akcyjnej, to masz podstawowe prawa wymienione w kodeksie.

Możesz liczyć na uprawnienia dwojakiego rodzaju – prawa korporacyjne oraz prawa majątkowe.

Prawa korporacyjne a prawa majątkowe

Jeżeli posiadasz akcje, to musisz wiedzieć, że związane są z nimi pewne uprawnienia. Mam na myśli tzw. uprawnienia korporacyjne i majątkowe.

Dzięki uprawnieniom korporacyjnym, masz prawo:

• • udziału w walnym zgromadzeniu,
  • głosu w trakcie walnego zgromadzenia,
  • do zwołania walnego gromadzenia (pod określonymi warunkami),
  • zaskarżyć uchwałę walnego zgromadzenia, jeżeli się z nią nie zgadzasz,
  • żądania udzielenia informacji o stanie spółki.

Jeżeli chodzi o prawa majątkowe, to jaka sama nazwa mówi, związane są z finansami. Masz prawo:

• • do dywidendy – to jest podstawowe prawo,
  • poboru – dzięki temu prawu, możesz objąć nowe akcje w spółce podczas kolejnej emisji,
  • do utrzymania udziału w majątku spółki w razie jej likwidacji.

Akcje nieme

Myślę, że jak widzisz tę nazwę, to pewnie kojarzy Ci się z brakiem głosu? Tak właśnie jest – akcje pozbawione są prawa głosu, ale za to są uprzywilejowane w zakresie dywidendy.

Tak jak wcześniej napisałem – posiadacze akcji niemych mogą liczyć na większą dywidendę niż tylko o połowę większą od standardowej.

Akcje nieme mogą być akcjami imiennymi lub na okaziciela.

Jakie są rodzaje akcji w spółce akcyjnej – podsumowanie

Mam nadzieję, że dość jasno Tobie przedstawiłem różnice między akcjami, a także jakie wynikają z nich prawa.

Gdybyś jednak miał wątpliwości, możesz śmiało do mnie napisać.

Jeżeli posiadasz akcje, to możesz się cieszyć z tego, że jesteś współwłaścicielem spółki i masz prawo do dywidendy.